Zakup samochodu na firmę może ułatwić prowadzenie biznesu oraz przełożyć się na wyraźne korzyści podatkowe. Wiele jednak zależy od wybranego rodzaju finansowania oraz sposobu wykorzystania pojazdu w firmie. Sprawdzamy, w jaki sposób pozyskać środki na zakup samochodu na jednoosobową działalność gospodarczą i czym charakteryzuje się każda z opcji.
Biuro Księgowe Calculer, Marszałka Józefa Piłsudskiego 7/3, 43-300 Bielsko-Biała, 575314115
Sprawdź nasz cennik
Prowadzenie firmy może wiązać się z koniecznością odbywania licznych podróży służbowych lub wymagać transportu przedmiotów o dużych gabarytach. To tylko pierwsze z brzegu przykłady, a motywacji skłaniających do zakupu pojazdu do firmy jest zapewne znacznie więcej. Przedsiębiorca planujący takie przedsięwzięcie może kupić samochód za środki własne lub sięgnąć po finansowanie zewnętrzne tj. kredyt lub leasing. Zasadność i opłacalność każdej z wymienionych opcji jest zależna od bieżącej sytuacji i oczekiwań właściciela firmy.
Zakup samochodu na firmę to bardzo często odczuwalny koszt. Aktualnie standardowe samochody miejskie lub małe pojazdy dostawcze to wydatek w okolicach 100.000 zł. Kupno pojazdu specjalistycznego to już wielokrotność tej kwoty. Zakup samochodu na firmę ze środków własnych, który wykorzystywany będzie do prowadzenia działalności gospodarczej można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Trzeba jednak pamiętać, aby szczegółowo udokumentować taką transakcję.
Kiedy wartość pojazdu przekracza kwotę 10.000 zł netto (w przypadku czynnych podatników VAT) albo 10.000 zł brutto (w pozostałych przypadkach), to taki samochód trzeba wprowadzić do ewidencji środków trwałych. Należy również dokonywać odpisów amortyzacyjnych metodą liniową lub według stawki indywidualnej, kiedy samochód był używany przynajmniej przez 6 miesięcy przed zakupem. |
Okres amortyzacji pojazdu metodą liniową nie może być krótszy niż 60 miesięcy przy zastosowaniu 20% stawki. W przypadku samochodu używanego przez co najmniej pół roku przed nabyciem stawka wynosi 40%, a okres amortyzacji to 2,5 roku. Szczegółowe zestawienie rocznych stawek amortyzacyjnych znajduje się w załączniku nr 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z kolei w art. 23 ust. 1 pkt 4 powyższej ustawy wymienione są wyłączenia od kosztów uzyskania przychodów. Nie można zaliczyć do nich odpisów amortyzacyjnych od wartości samochodu przekraczającej kwotę (netto w przypadku czynnych podatników VAT lub brutto dla zwolnionych z tego podatku):
Podczas zakupu samochodu firmowego za gotówkę trzeba pamiętać o limicie płatności tego typu. Aktualnie dla przedsiębiorców wynosi on 15.000 zł, ale w 2024 r. limit zostanie obniżony do 8.000 zł. |
Kredyt samochodowy dla przedsiębiorców jest zobowiązaniem celowym, który można przeznaczyć wyłącznie na zakup pojazdu. Trzeba pamiętać, że w takiej sytuacji samochód staje się głównym zabezpieczeniem spłaty kredytu. Oznacza to konieczność przedstawienia w banku dokumentów związanych zarówno z sytuacją finansową firmy, jak i dotyczących samego pojazdu.
Alternatywą dla kredytu samochodowego jest kredyt gotówkowy, który można przeznaczyć na dowolny cel. Z uwagi na brak zabezpieczenia może być to jednak opcja wyraźnie droższa. |
Po wprowadzeniu samochodu do ewidencji środków trwałych rata zaciągniętego kredytu nie stanowi kosztu uzyskania przychodu, ponieważ koszty zakupu rozliczane są w ramach amortyzacji tego składnika majątku. Do kosztów uzyskania przychodu można zaliczyć natomiast odsetki od poszczególnych rat zgodnie z przyjętym harmonogramem spłaty.
W zależności od przeznaczenia pojazdu można również odliczyć 75% kosztów eksploatacyjnych (użytek prywatno-firmowy) lub 100% w przypadku, kiedy samochód wykorzystywany jest wyłącznie w działalności gospodarczej. Do takich wydatków można zaliczyć m.in. zakup paliwa, przeglądy okresowe, myjnię i ubezpieczenie pojazdu. Po spłacie kredytu przedsiębiorca staje się pełnoprawnym właścicielem samochodu i nie musi posiadać dodatkowych środków na jego wykup.
Leasing operacyjny przeznaczony jest dla przedsiębiorców, którzy nie chcą ponosić wysokich wydatków początkowych związanych z zakupem pojazdu oraz zależy im na wyższych kosztach uzyskania przychodu. To również alternatywa dla firm z krótkim stażem na rynku, które mogą mieć kłopoty z zaciągnięciem kredytu samochodowego w banku.
Decydując się na leasing operacyjny przedsiębiorca musi przygotować się przede wszystkim na następujące koszty:
W leasingu operacyjnym samochód jest składnikiem majątku firmy leasingowej i to na niej ciąży obowiązek jego amortyzacji. Przedsiębiorcy korzystający z takiej formy finansowania mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu 100% wydatków poniesionych na opłatę wstępną i raty leasingowe dla samochodów spalinowych i hybryd o wartości poniżej 150.000 zł oraz samochodów elektrycznych i napędzanych wodorem o wartości poniżej 225.000 zł.
Umowa leasingu operacyjnego musi być zawarta na okres co najmniej 2 lat. Odpowiada to 40% standardowego czasu amortyzacji, który dla samochodów osobowych wynosi 5 lat. |
Wydatki eksploatacyjne, podobnie jak w przypadku kredytu samochodowego, rozliczane są zgodnie z przeznaczeniem pojazdu: 75% dla użytku mieszanego i 100%, kiedy samochód wykorzystywany jest tylko w działalności gospodarczej.
Przedsiębiorcy będący czynnymi podatnikami VAT mają również prawo do odliczeń w tym zakresie. Nie ma znaczenia czy samochód osobowy został zakupiony na fakturę, na kredyt czy wzięty w leasing. Działa tu zasada związana ze sposobem użytkowania pojazdu. Wyróżniamy możliwość odliczenia:
Aby zyskać prawo do pełnego odliczenia VAT oraz wykluczyć użytkowanie pojazdu w celach prywatnych, przedsiębiorca musi:
Jak widać zakup samochodu na firmę jest przedsięwzięciem wymagającym znajomości bieżących przepisów i doświadczenia w tym zakresie. Wybór odpowiedniego wariantu finansowania może być sporym wyzwaniem dla przedsiębiorców z krótkim stażem na rynku. W takiej sytuacji warto wcześniej umówić się na konsultację ze specjalistą podatkowo-księgowym, który przedstawi dostępne i najkorzystniejsze warianty.